کتاب واژه‌نامه‌ی لُری اکبر یاوریان

نامزد کتاب سال ۱۳۸۵
گویش یا زبان لری یكی از بكرترین شاخه‌های زبان ایرانی است.در این کتاب پس از تاریخ شناسی قوم لر و فرهنگ و زبان مختص آن به ریشه شناسی و تاریخ شناسی واژه ها و دستور زبان فرهنگ لری و نیز مقایسه آنها با گویش های لکی، کردی، اشترینانی، بختیاری، گیلکی و دیلمی، بهدینانی، سگزی، کرمانی، دشتستانی و… پرداخته شده است.

نویسنده مركزیت لهجه یا زبان لری را خرم‌آباد قرار داده و پس از ذكر پیشینه‌ای از سرزمین لرستان و اقوامی چون كاسی‌ها، مادها و عیلامی‌ها، كه با این سرزمین در ارتباط بوده‌اند، به گذشته‌ی زبان لری و رابطه‌ی آن با زبان‌های پیشین فارسی پرداخته است.

رابطه‌ها و تقابل‌های ساختاری زبان لری با زبان‌های دیگری چون فارسی باستان، اوستایی، عربی، انگلیسی طی جدول هایی بررسی شده است. تلفظ در زبان لری و رابطه‌ی لری با گویش “لكی” هم‌چنین نكات دستوری و جدولهایی بر اساس حروف الفبا برای نشان دادن ماندگاری تلفظ‌ های پیشین زبان پارسی در لری از دیگر مطالب برجسته ی  كتاب ، پیش از آغاز بخش اصلی به شمار می‌رود. در این واژه‌نامه كه با هدف ریشه‌شناسی واژگان لری تهیه شده، نزدیك به دوازده هزار مدخل وجود دارد كه با توجه به دو یا چند معنی بودن برخی واژگان، حدودا پانزده هزار واژه در آن گردآوری شده است.

واژه‌ها پس از ریشه‌ شناسی، با واژه‌های هم‌خانواده و هم‌معنی برخی زبان‌ها و گویش‌ها مقایسه شده است. هم‌چنین برای شناخت فونتیك و تلفظ صحیح واژگان، جدولی تطبیقی تهیه شده است. در مقابل هر واژه نیز، آوانویسی آن، معنی یا معانی واژه و هم‌چنین معادلش در دیگر گویش‌ها یا زبان‌ها قرار دارد.

دیدگاهتان را بنویسید