بخشی از مقدمه این کتاب:
حوادث تلخ و وقایع بیشماری که از دیرباز،در طول سالیان دراز دامنگیر سرزمین کهن و متمدن ایران گردیده، موجب شده تا نقطه های کور و تاریک بسیاری در اتصال و ارتباط فرهنگ و زبان امروزی با پیشینه تاریخی آن بوجود آید. تاریخ نگاران و زبان شناسان دنیا اعتقاد دارند که ریشه شناسی واژگان و تحقیق در آداب و فرهنگ های بومی، موثرترین شیوه برای دستیابی به یک منبع معتبر و روشنگرانه در این گذار است.
تحقیق و برسی فرهنگ موسیقیایی هر سرزمین نیز به اندازه ی زبان آن در این روشنگری موثر و شاید بتوان گفت موثرتر است،
چرا که در سایه ی احساسات موسیقییایی مردم تعداد بسیاری واژه ها دستخوش تغییرات کمتری می شوند. آنچنان که در کنار دیگر واژه های عاطفی و دینی،واژه های چون سرو sru هوره hura مور mur چر char (در موسیقی لرستان) از آوازهای کهن ایران زمین در گذر زمان تغییر چندانی نداشته اند.
با این وجود از سویی حجم فرهنگ ستیزی مهاجمان در طول تاریخ، عزم آن را داشته است تا گذشته زبان و فرهنگ موسیقی در هاله ایی از ابهام و تاریکی باقی بماند. از سویی دیگر غالب محققان ایرانی گویا به کاوش و تحقیق علمی تن نداده و همچنین در این تاریک غوطه زده اند. دلیل این ادعا آن است که طی زمانی قریب به هزار سال بجز ابونصر فارابی، ابن سینا، و صفی الدین ارموی ها، محققی به جدیت پیدا نشد تا مباحث علمی و پژوهش های آنان را دنبال کند.
ضمن آنکه این نخبگان در مواردی خود نیز در معرض هجوم و تاثیر فرهنگ های یونانی و عربی و اندیشه های ایران ستیزی آنان بوده اند.
در این راستا صاحبان فرهنگ های قدیمی مانند : غیاث اللغات، آنندراج، شعوری، رشیدی، منتهی الارب و… در بحث ریشه شناسی واژه هایی مثل تنبور (طنبور)، بربط (بربط) موسیقی، بهر( بحر) و… تعابیر عامیانه، توجیه کننده و خرافی را بکار برده و یا در تلفظ بسیاری واژه ها، متاثر از تعریب، به اصالت آنها نیاندیشیده اند. واژه هایی مانند غناء، مغنی، موسیقی، نهیب، بحر، و …از جمله واژگانی هستند که مورد این بی توجهی قرار گرفته اند.
در این جزوه بنا بر ضرورتی، با پژوهشی مختصر و در حد امکانات نگارنده، چند واژه کلیدی مورد تحقیق و ریشه شناسی قرار گرفته اند تا با توجه به زنده بودن بحث زبان و ریشه شناسی واژگان، گامی هر چند کوچک برداشته شود.
این کار بخش کوچکی از یک تلاش چندین ساله است که در مرحله اول آن به به ریشه شناسی واژگان لری پرداخته شد و اینک در زمینه واژگان موسیقی اولین گام برداشته شده که در صورت امکان ادامه خواهد یافت. ضمن آنکه در این مقال سعی بر آن شده تا شرح جامع و موشکافانه در مورد واژه ها صورت نگیرد مگر در مواردی که ضرورت داشته و تنها مختصری از تعریف و معنی امروزی واژه، آنچه را که دیروز تعریف شده و در پایان بحث ریشه شناسی واژه به عنوان نظر نگارنده ارائه شده است.
در این کتاب واژگان زیر مورد تحقیق و ریشه شناسی قرار گرفته اند:
موسیقی، ماهور، نی، نهیب، رامشگر، چنگ، غنا، مغنی، رنگ، قطار، آوا، آواز، گورُگه، گوِشت، تنبور، عود،بربط، سرنا، سه تار، رباب، تار، مویه، آهنگ، شهر آشوب، فیلی، نوا، تنبک، کوس، عراق، خسروانی، بحر، آذربایجانی، گوشه.